L aggettivo e il pronome dimostrativo «questo, questa in latino si traduce hic, haec, hoc e, come in italiano, indica persona, animale o cosa vicini a chi parla. CASI SINGOLARE MASCHILE Nominativo Genitivo Dativo Accusativo Ablativo hic huius huic hunc hoc FEMMINILE haec huius huic hanc hac PLURALE NEUTRO hoc huius huic hoc hoc MASCHILE FEMMINILE hi horum his hos his hae harum his has his NEUTRO haec horum his haec his Quando si vuole indicare persona, animale o cosa vicini a chi ascolta, si usa iste, ista, istud = codesto, codesta. CASI SINGOLARE MASCHILE Nominativo Genitivo Dativo Accusativo Ablativo iste ist¯ us isti istum isto FEMMINILE ista ist¯ us isti istam ista¯ PLURALE NEUTRO istud ist¯ us isti istud isto MASCHILE isti istorum istis istos istis FEMMINILE istae istarum istis istas istis NEUTRO ista istorum istis ista istis Quando si indica persona, animale, cosa o aggettivi distanti sia da chi parla sia da chi ascolta, si usa ille, illa, illud = quello, quella. CASI SINGOLARE MASCHILE Nominativo Genitivo Dativo Accusativo Ablativo ille ill¯ us illi illum illo FEMMINILE illa ill¯ us illi illam illa¯ PLURALE NEUTRO illud ill¯ us illi illud illo MASCHILE illi illorum illis illos illis FEMMINILE illae illarum illis illas illis NEUTRO illa illorum illis illa illis Il nominativo dei pronomi dimostrativi può essere usato come pronome personale. Il dimostrativo neutro hoc (questa cosa), istud (codesta cosa), illud (quella cosa), utilizzati come pronomi, nei casi obliqui necessitano del sostantivo res: questa cosa = hoc per mezzo di questa cosa = hac re 326 Unità 25