riscaldano i loro pulcini con le ali affinché non siano offesi dal freddo. 12. Cicerone, Cesare, Sallustio, per non parlare di altri, sono i migliori scrittori latini. 18 Frasi facilitate e d autore Traduci le seguenti frasi. 1. Puellae in aviae hortum pervenerunt ut colligerent rosas quae magnae et odorosae crescunt. 2. Nostris equitibus, qui sunt strenui, consul commisit urbis defensionem ut pelleret hostem a nostris moenibus. 3. Solis occasu, pastor, qui amat sua animalia, lento gradu, greges ad villam rusticam reducit, ut in bubili quiescant. 4. Magister saepe consistit cum discipulis ut disceptet de sideribus et de motu astrorum quae in caelo videmus. 5. Amicus quocum iter feceram ut visitarem Siciliam, Syracusis aegrotavit. 6. Romani, ut vincerent contra Carthaginienses, tria bella fecerunt. 7. Catinam pervenimus ut videremus Aetnam quae est altissimus mons ignes evomens ex Europ . (Cic.) 8. Mihi timorem eripe: si est verus, ne opprimar; sin falsus, ut tandem aliquando timere desinam. (Cic.) 9. Copias suas Caesar in proximum collem subducit equitatumque, ut sustineret hostium impetum, misit (Caes.) 10. Dum elephanti trahiciuntur, interim Hannibal Numidas equites quingentos ad castra Romana miserat speculatum. (Liv.) 11. Aedui legatos ad Caesarem mittunt rogatum auxilium. (Ces.) 12. Lacedaemonii Agesilaum bellatum in Asiam miserunt. (Nep.) Esercizi di riepilogo Pronomi relativi; pronomi determinativi; proposizione finale; congiuntivo di forma attiva 19 Traduci il brano. Ubi tu Gaius, ego Gaia Ecce tandem spons Veneri car ! Induit albam vestem et flammeum luteum quod ei descendit in vultum. Matron integerrimorum morum accedit ut ducat puellam apud aram. Hic est sponsus ut faciat sacrificium augurale. Adsunt etiam decem testes ut ponant suum sigillum in matrimonii stipulatione. Post epulas, maritus accedit ad socrum ut puellam eripiat ex eius brachiis. Pomp ducit sponsos novam domum. Cognati et amici qui faces agitant exclamant: «Talassio, Talassio! , qui deus nuptiarum est. Spons , quae gerit colum et fusum, pompam aperit. Ecce sponsi domus quae est ornat multis frondibus. Hic maritus portas aperit et rogat: «Quis (Chi) es, mulier? et spons clar voce: «Ubi tu Gaius, ego Gai . Amici sublevant puellam ne cadat, quod est signum funesti ominis. Deinde maritus ei dat aquam et ignem, signa foculi domestici. Pronomi relativi; proposizione finale; congiuntivo 20 Traduci il brano. Fidei digitum Antiqui Graeci gerebant anulum in eo digito qui est in manu sinistr proximus minimo. Etiam Romani sic solebant induere anulos. Cuius rei caus est in Aegiptiis libris quos Apion scripsit. Aegyptii studia fecerunt ut cognoscerent corpus humanum. Aperiebant et secabant corpora, sic invenerunt nervum tenuissimum qui ab eo digito, de quo diximus, ad hominis cor pervenit. Ut decorarent hoc digitum, qui unitus est parti praecipuae corporis, Romani invenerunt anulum qui fidei et amoris signum fuit. 2. La proposizione finale 201