orationem meam. (Liv.) [.................................................] 8. Hunc ego non diligam, non admirer, non omni ratione defendendum putem? (Cic.) [.................................................] 9. Quid ego te horter? Tuam prudentiam novi. (Cic.) [..............................................] 10. Quis nostrum dixerit melius esse turpiter aliquid facere cum voluptate quam honeste cum dolore? (Cic.) [.............................................] 11. Vicissent improbos boni: quid deinde? (Cic.) [............................................] 12. Nam contra plures reperias et faciles in excogitando et ad discendum promptos. (Quint.) [..............................................] 13. Verum anceps diu pugnae fuerat fortuna. Fuisset: denique Romana victoria fuit maxima. [.................................................] 14. Rogem te ut venias? Non rogem? (Cic.) [.................................................] Esercizi di riepilogo Congiuntivo esortativo; cum narrativo; proposizione interrogativa diretta; proposizione infinitiva; proposizione causale; congiuntivo suppositivo 25 Traduci. Nemo nostrum sine culpa est Si volumus aequi rerum omnium iudices esse, hoc primum nobis persuadeamus, neminem nostrum esse sine culpa; hinc enim maxima indignatio oritur: «Nihil peccavi et «nihil feci . Immo nihil fateris! Indignamur aliqua admonitione aut coercitione nos castigatos, cum illo ipso tempore peccemus, quod adicimus malefactis adrogantiam et contumaciam. Quis est iste qui se profitetur omnibus legibus innocentem? Ut hoc ita sit, quam angusta innocentia est ad legem bonum esse! Quanto latius officiorum patet quam iuris regula! Quam multa pietas, humanitas, liberalitas, iustitia, fides exigunt, quae omnia extra publicas tabulas sunt! Sed ne ad illam quidem artissimam innocentiae formulam praestare nos possumus. Alia fecimus, alia cogitavimus, alia optavimus, aliis favimus; in quibusdam innocentes sumus, quia non successit. (Seneca) Congiuntivo potenziale; proposizione interrogativa indiretta e diretta; congiuntivo dubitativo; proposizione dichiarativa; gerundivo; proposizione causale; proposizione finale con causa e genitivo del gerundivo 26 Traduci. Iuveni exortatio ut sibi laudem paret Reliqua sunt epistularum genera duo, quae me magnopere delectant: unum familiare et iocosum, alterum severum et grave. Utro me minus deceat uti, non intelligo. Iocerne tecum per litteras? Civem mehercule non puto esse, qui temporibus his ridere possit. An gravius aliquid scribam? Quid est quod possit graviter a Cicerone scribi ad Curionem, nisi de republica? Atqui in hoc genere haec mea causa est, ut neque ea quae sentio audeam, neque ea quae non sentio velim scribere. Quam ob rem, quoniam mihi nullum scribendi argumentum relictum est, utar ea clausula qua soleo, teque ad studium summae laudis in republica administranda cohortabor. Hoc, quidquid attigi, non feci inflammandi tui causa, sed testificandi amoris mei. (Cicerone) Congiuntivo esortativo; congiuntivo ottativo; cum narrativo; perifrastica passiva 27 Traduci. Hannibalis sermo suis militibus Poteramus ad Erycem hostes clausos ultimo supplicio humanorum, fame interficere; poteramus victricem classem in Africam traicere atque intra paucos dies sine ullo certamine Carthaginem 2. Il congiuntivo nelle proposizioni indipendenti 155