modulo 8 4 Gli ozi capuani Post victoriam apud Cannas anno ducentesimo decimo sexto a. Ch. n., duces Carthaginienses habebant in animo Romam occupare, nam Urbs, post fortissimam cladem, debilis erat. Tamen Hannibal non audivit eorum perorationes, sed equites misit in Romae locorum finitimorum recognitione: duce Carthaginiensi, Rom usque ad hoc (questo) tempus fortis erat. Hannibal de (per) reliquis copiis timebat et auxilia expectabat Carthagine: nam timebat committere bellum contra Romam quod eam (la) adhuc fortem putabat. Cum suis rebus bellicis in Campaniae planitiem pervenit et Capuae mansit. Sui milites se (si) maximis mollitibus dederunt, usque ad illud tempus (fino allora) ignotis, quae (che) pernicies exercitui fuerunt. Maximus fuit error Carthaginiensis ducis; nam Hannibali multae res adversae fuerunt: Rom novas et fortes acies paravit et classem instruxit; bellum gessit et Carthaginienses vicit apud Zamam anno ducentesimo secundo a. Ch. n.: dux erat Scipio. 5 Scipione assedia Utica Anno ducentesimo quarto a.Ch.n., secundo bello Punico, Scipio Africanus temptat Uticam, Africae Septentrionalis urbem, capere. Sed multae erant res adversae, nam expeditio ob fortissimorum Syphacis militum adventum perniciosa erat et Scipio debuit abdicare obsidionem. Sic scribit rerum scriptor Livius: «Scipio pulcherrima dona ducibus et equitibus dedit, praesertim Massinissae, deinde validissimam aciem Salaecae posuit et cum exercitu discessit; non solum fertilissimos agros vastavit, sed etiam urbes et vicos et maximum belli terrorem diffudit. Post septem dies, in castra remeavit, secum portavit ingentissimam hominum et pecorum vim et magna spolia et iterum discessit cum navibus plenis hostium spoliis. Deinde omnes vires profudit ad Uticae obsidionem. Nam Uticam desiderabat adhibere fundamentum militare. Tum die dicta et rei nauticae milites ex classe appellavit et exercitum terrestrem e colle qui (che) moenia dominabat. Secum portaverat catapultas et tormenta; alia arma e Sicilia missa erant et alia construebantur in armamentario a multis hominibus aptis talis aedificationibus, reclutatis ad hoc (di proposito) . 289